HATA BİLDİRİMLERİNİZ İÇİN TIKLAYIN
سُورَةُالْاَعْرَافِ  ١٥٦ 
الجزء ٨

وَلَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلٰى عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿ ٥٢ ﴾ هَلْ يَنْظُرُونَ اِلَّا تَأْو۪يلَهُۜ يَوْمَ يَأْت۪ي تَأْو۪يلُهُ يَقُولُ الَّذ۪ينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَٓاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّۚ فَهَلْ لَنَا مِنْ شُفَعَٓاءَ فَيَشْفَعُوا لَنَٓا اَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذ۪ي كُنَّا نَعْمَلُۜ قَدْ خَسِرُٓوا اَنْفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ۟ ﴿ ٥٣ ﴾ اِنَّ رَبَّكُمُ اللّٰهُ الَّذ۪ي خَلَقَ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضَ ف۪ي سِتَّةِ اَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوٰى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي الَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَث۪يثًاۙ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِاَمْرِه۪ۜ اَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْاَمْرُۜ تَبَارَكَ اللّٰهُ رَبُّ الْعَالَم۪ينَ ﴿ ٥٤ ﴾ اُدْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةًۜ اِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَد۪ينَۚ ﴿ ٥٥ ﴾ وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْاَرْضِ بَعْدَ اِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًاۜ اِنَّ رَحْمَتَ اللّٰهِ قَر۪يبٌ مِنَ الْمُحْسِن۪ينَ ﴿ ٥٦ ﴾ وَهُوَ الَّذ۪ي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِه۪ۜ حَتّٰٓى اِذَٓا اَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَاَنْزَلْنَا بِهِ الْمَٓاءَ فَاَخْرَجْنَا بِه۪ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِۜ كَذٰلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتٰى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿ ٥٧ ﴾

سُورَةُالْاَعْرَافِ  ١٥٦ 
الجزء ٨
A`râf Sûresi  156 
Cüz  8

52  Andolsun ki muhakkak Biz iman etmekte olan bir toplum için büyük bir hidâyet ve yüce bir rahmet olsun diye o (insa)nlara pek değerli bir ki tap getirdik ve (sahip olduğumuz ezelî ve) üstün bir ilim üzere kendisini (inanç, hüküm ve vaazlar halinde) ayrıntılı bir şekilde açıkladık.

53  O (kâfir ola)nlar (inkârlarında ısrar ederek) an cak o (Kur’ân’ın tehdit içeren haberlerinin doğruluğu) nu (gösterecek ola)n te’vîlini(n başlarına gelmesini) bekliyorlar. Onun te’vîli (mey dana) geleceği gün, da ha önce onu (bir kenara bırakıp) unutmuş olan o kim seler: “Rabbimizin rasûlleri gerçekten bize hakkı getirmişti. Şimdi bizim için şefaatçilerden biri var mıdır ki, bize şefaatte bulunsunlar veya (dünyaya) geri döndürülür müyüz ki, yapmakta bulunmuş ol duğumuz o (kötü) şeylerden başkasını yapalım?” diyecek. Şüphesiz ki onlar (ömürlerini gâvurluğa harcayarak) kendilerini zarara uğratmışlardır ve (“Şefaatçilerimiz” diye) uydurmakta bulunmuş ol dukları şeyler onlardan kaybolmuştur.

54  Şüphesiz sizin Rabbiniz ancak O Allâh’tır ki; gökleri, yeri, güneşi , ay`ı ve yıldızları (akıllı varlıklar gibi) emr (ve irades)ine boyun eğdirilen (ve kendilerinden istenen hiçbir vazifeyi eksik etmeyen) varlıklar olarak (dünya günlerinden) altı gün (miktarına denk gelecek vakit)de yaratmıştır. Sonra (bir mekâna yerleşmekten münezzeh olarak Zât’ına yakışır şekilde) Arş’a istivâ buyurmuştur/(emri ve hükmü) Arş’a (yönelip) istivâ etmişti/sonra Kendisi (en büyük cisim olan) Arş (dâhil, tüm yaratıklar)ı (hükmü altına alıp, hepsini ilmen kuşatıcı şekilde) istîlâ etmiştir/, O, geceyi gündüze bürü(yüp ört)mektedir ki, o onu koşturulurcasına talep (ve takip) etmektedir. İyi bilin ki; yaratmak da, yönetmek de/(istediklerini) emretmek de/(geçerli) irade (ve kudret) de/ sadece O’na aittir! Âlemlerin Rabbi olan Allâh’ın (hayrı ve) bereketi dâima pek çok olmuştur/Allâh dâima (bütün noksan sıfatlardan son derece uzakve) münezzeh olmuştur /(İlâhlıkta tek olarak) çok yüce ve pek büyük olmuştur/.
Bu ve benzeri bazı âyet-i kerîmeler, “Müteşâbih âyetler”den oldukları için kendilerini yanlış yorumlayan birçok sapık fırka, Allâh-u Te`âlâ’nın gökte olduğunu ve Arş’ın üzerinde oturduğunu iddiâ etmektedirler. Hâlbuki Allâh-u Te`âlâ bir mekânda olma ve oturma gibi noksan sıfatlardan son derecede münezzehtir. Bu âyetin îzâhı hakkında seleften ve haleften iki görüş naklolmuştur:
52- Andolsun ki muhakkak Biz iman etmekte olan bir toplum için büyük bir hidâyet ve yüce bir rahmet olsun diye o (insa)nlara pek değerli bir ki tap getirdik ve (sahip olduğumuz ezelî ve) üstün bir ilim üzere kendisini (inanç, hüküm ve vaazlar halinde) ayrıntılı bir şekilde açıkladık.
53- O (kâfir ola)nlar (inkârlarında ısrar ederek) ancak o (Kur’ân’ın tehdit içeren haberlerinin doğruluğu) nu (gösterecek ola)n te’vîlini(n başlarına gelmesini) bekliyorlar. Onun te’vîli (meydana) geleceği gün, daha önce onu (bir kenara bırakıp) unutmuş olan o kimseler: “Rabbimizin rasûlleri gerçekten bize hakkı getirmişti. Şimdi bizim için şefaatçilerden biri var mıdır ki, bize şefaatte bulunsunlar veya (dünyaya) geri döndürülürmüyüz ki, yapmakta bulunmuş olduğumuz o (kötü) şeylerden başkasını yapalım?” diyecek. Şüphesiz ki onlar (ömürlerini gâvurluğa harcayarak) kendilerini zarara uğratmışlardır ve (“Şefaatçilerimiz” diye) uydurmakta bulunmuş oldukları şeyler onlardan kaybolmuştur.
54- Şüphesiz sizin Rabbiniz ancak O Allâh’tır ki; gökleri, yeri, güneşi , ay`ı ve yıldızları (akıllı varlıklar gibi) emr (ve irades)ine boyun eğdirilen (ve kendile rinden istenen hiçbir vazifeyi eksik etmeyen) varlıklar olarak (dünya günlerinden) altı gün (miktarına denk gelecek vakit)de yaratmıştır. Sonra (bir mekâna yerleşmekten münezzeh olarak Zât’ına yakışır şekilde) Arş’a istivâ buyurmuştur/(emri ve hükmü) Arş’a (yö nelip) istivâ etmişti/sonra Kendisi (en büyük cisim olan) Arş (dâhil, tüm yaratıklar)ı (hükmü altına alıp, hepsini ilmen kuşatıcı şekilde) istîlâ etmiştir/, O, geceyi gündüze bürü(yüp ört)mektedir ki, o onu koşturulurcasına talep (ve takip) etmektedir. İyi bilin ki; yaratmak da, yönetmek de/(istediklerini) emretmek de/(geçerli) irade (ve kudret) de/ sadece O’na aittir! Âlemlerin Rabbi olan Allâh’ın (hayrı ve) bereketi dâima pek çok olmuştur/Allâh dâima (bütün noksan sıfatlardan son derece uzak ve) münezzeh olmuştur /(İlâhlıkta tek olarak) çok yüce ve pek büyük ol muştur/. Bu ve benzeri bazı âyet-i kerîmeler, “Müteşâbih âyetler”den oldukları için kendilerini yanlış yorumlayan birçok sapık fırka, Allâh-u Te`âlâ’nın gökte olduğunu ve Arş’ın üzerinde oturduğunu iddiâ etmektedirler. Hâlbuki Allâh-u Te`âlâ bir mekânda olma ve oturma gibi noksan sıfatlardan son derecede münezzehtir. Bu âyetin îzâhı hakkında seleften ve haleften iki görüş naklolmuştur:
a) Selefe göre; “İstivâ” kelimesi, hiç tevil edilmeyip: “Allâh-u Te’âlâ’nın şânına yakışan bir istivâ” ile tefsir edilmiştir ki, biz de birinci mana olarak bunu tercih ettik.
b) Halefe göreyse: “Allâh-u Te`âlâ’nın emir ve hükümlerinin Arş’a indirilişi” ya da “Allâh-u Te’âlâ’nın gücünün, en büyük cisim olan Arş dâhil tüm yaratıkları istîlâsı” gibi uygun manalarla te’vîl edilmiştir. Nitekim biz de, kesme işaretleriyle bu iki manayı belirttik.
Selefin mezhebi, mesûliyetten kurtulma bakımından eslem (daha selâmetli) ise de, halefin görüşü, fitnelere kapı açmamak bakımından ahkem (daha kuvvetli)dir. Âyet-i kerime veya hadîs-i şeriflerde Allâh-u Te`âlâ’ya nispet edilen “Fevkıyyet” ve “Ulviyyet” gibi vasıflardan herhangi biri, Ehl-i Sünnet ulemâsının selef ve halefinin hiçbirine göre, mekân ve mesâfe üstünlüğü gibi manalarla îzâh edilmeyip, sadece kudret ve kuvvet üstünlüğü ile te’vil edilmiştir. Bu gibi müteşâbih âyetlerin îzâhı için bakınız: Âl-i İmrân Sûresi: 9
“Allâh-u Te`âlâ’nın, kullarının fevkınde oluşu” ve “Allâh-u Te`âlâ’nın mekândan münezzeh oluşu” gibi itikâdî meselelerle ilgili aklî ve naklî birçok delil, ayrıca; asırlarının imamları olan otuz üç müfessirin eşsiz beyanları; Rû hu’l-Furkan Tefsîrimizde, En`âm Sûresi: 3. ve 18. âyet-i kerîmelerin izahların da tafsîlâtla zikredilmiştir ki, mütalaası kaçınılmazdır! (8/418-425, 511-535)

55  Rabbinize yalvar(ıp yakar)arak ve (için için) gizlice dua edin! Şüphesiz ki O, (peygamber olmayı istemek ve göklere çıkarılmayı talep etmek gibi uygun suz dualar yaparak ve dua ederken bağırıp çağırarak) haddi aşanları sevmez (ve onların bu yaptıklarına rıza göstermez).

56  (Allâh-u Te`âlâ tarafından peygamberler gönderilip, şerî`atler tâyin edilerek) düzgün hale getirilişin den sonra (kâfirlik ve zâlimlik yaparak) yerde fesat çıkarmayın, (amellerinizin kusurundan dolayı reddolunmanızdan) korkarak ve (fazl-u keremiyle kabul etmesini) umarak O’na dua edin! Şüphesiz ki Allâh’ın rahmet (ve icâbet)i (dualarını vesâir amellerini güzelce yapan) muhsin kimselere çok yakındır.

57  Ancak O’dur O Zât ki; rahmetinin (eseri olan yağmurun) önünde müjdeciler olarak rüzgârları göndermektedir. Bilâhare o (rüzgârlar), (tonlarca suyla yüklü) ağır ağır bulutları azımsayarak taşıdı ğında Biz o (su bulutu)nu (kuraklıktan) ölmüş bir bel deye sevk eder ve oraya suyu indiririz de, onun se bebiyle ürünlerin hepsinden çıkarırız. İşte (ölü toprağı dirilttiğimiz gibi) ölüleri de böylece (ka birlerinden) çıkaracağız. Tâ ki siz iyice düşünesiniz (de, dirilmeye gerçekten iman edesiniz diye bu âyet leri size açıklıyoruz)!

A`râf Sûresi  156 
Cüz  8
cihanyamaneren